Dikke paniek in bierbrouwland! Er is geen hop meer te krijgen. Zonder hop is er geen bier en al zeker geen microbrouwerijbier, want hier wordt er doorgaans meer en ook exotischere hop in gebruikt. Bij de bekende brouwwinkels online zijn de prijzen van sommige soorten flink omhoog gegaan.
Het uitgangspunt van het beknopte onderzoekje is het uitzoeken waar de hop het best gekocht kan worden. Verder hoop ik wat extra informatie uit de data te halen over verschillen tussen oogsten, beste bitterhop, beste aromahop, etc.
De informatie in onderstaande tabel is een selectie van hopsoorten uit verschillende landen, met een aantal goedkoopste en duurste hoppen. Waar mogelijk is er een oogstjaar bij genoemd. De (web)winkels zijn Brouwmarkt en Van der Kooij, de twee bekendste en grootste van Nederland, Brouwland is Belgisch en levert voor een deel ook aan de Nederlandse markt. Amihopfen is gevestigd in Duitsland en is interessant vanwege het ruime assortiment en verse hoppen. Onderstaande prijzen zijn genoemd in euro per 100 gram hop en allemaal hopbloemen, behalve bij Amihopfen welke alleen hoppellets verkoopt.
De Amarillo hop is waarschijnlijk wel een van de meest gewilde hoppen ter wereld en dus ook het duurst. Met de prettige fruitige en toegankelijke smaak is het een zeer mooie hop voor IPA's maar ook voor minder uitgesproken hoppige bieren. De prijs ervan is de laatste jaren flink omhoog gegaan. In 2013 heb ik bij Brouwmarkt 100 gram Amarillo voor 6.95 euro gekocht. Op dit moment is de prijs 11.95 euro.
Citra is ook erg gewild vanwege de unieke citrusachtige smaak. Het is een van de duurste hoppen die nu in Nederland te koop is. Citra is echter op veel webwinkels niet meer te krijgen. Bij Amihopfen in Duitsland zijn er nog wel hopkorrels.
De prijsverschillen tussen Brouwmarkt en Van der Kooij Jubbega zijn over het algemeen vergelijkbaar. Slechts enkele hoppen zijn echt anders geprijsd, zoals de Summit, Chinook, Challenger, East Kent Goldings en Challenger.
Brouwmarkt heeft bij elke hop het oogstjaar vermeld en het is interessant om te zien dat er nog hop wordt verkocht die in 2013 van het land is gehaald. Deze hop zullen ze waarschijnlijk niet in de eigen koelcel hebben liggen, maar ergens op de wereldhopmarkt hebben ingekocht. Zou er met hop worden gespeculeerd of is dit gewoon marktwerking? De site van Van der Kooij meldt nergens het oogstjaar, maar verwacht kan worden dat hier vergelijkbare oogsten worden verkocht.
De site van Brouwland laat een ander plaatje zien; hier heel veel 'verse' hoppen uit 2014 en 2015. De alom gevraagde Amarillo, Citra en Simcoe worden hier niet gemeld, zelfs niet als uitverkocht of 'binnenkort te koop'. Wellicht vorig jaar gewoon uitverkocht, en dus is het assortiment niet enorm. Amihopfen is daarna een paradijs, met alle mogelijke hoppen in pelletvorm. Noem een hopsoort en ze hebben hem liggen. De prijzen zijn wel hoger en de hoppen zijn meestal van oogst 2015.
Bij Brouwland worden er 2014 en 2015 oogst verkocht. Het prijsverschil is soms gigantisch. Biivoorbeeld voor Summit en Sorachi Ace wordt een 65% hogere prijs gevraagd voor de 2015 hop. De prijzen van Duitse en Engelse hoppen lijken minder onder druk te staan.
Dus wat is de beste keuze? Bij welke hop krijg je de meeste 'bang for the buck'? Eén manier om hier naar te kijken is de kosten per % alfazuur. Natuurlijk zegt alfazuur niet zoveel over de smaak of kwaliteit van een hopsoort, maar het is maar een manier. De analyse is uitgevoerd op de Brouwmarkt en Van der Kooij-gegevens. Hieronder een rangschikking van de duurste en goedkoopste hop per %alfazuur.
De Amarillo is zoals verwacht het duurst per % alfazuur. Opvallend is dat EK Goldings en Challenger zo hoog eindigen. Dit wordt veroorzaakt door de hoge prijs van de nieuwe oogst bij Brouwmarkt. Vermoedelijk heeft van der Kooij een oudere oogst in de verkoop, welke de helft goedkoper is. De hoge notering van Perle komt door het lage alfazuur van de hop. Mandarina Bavaria is een relatief nieuwe hopsoort en biedt een aparte mandarijnsmaak. Het lage oppervlak en grote vraag maken dit tot een dure hopsoort. Centennial is een dure hop bij alle winkels.
De hoppen met de laagste prijs zijn in het tweede rijtje weergegeven. De genoemde hoppen vallen allemaal in de typische bitterhopcategorie en hebben veel alfazuur. De Admiral en Herkules zijn (voor mij) vrij onbekende hopsoorten, maar worden op deze manier wel interessant, alhoewel ze wel een vrij ingetogen smaak geven volgens de omschrijvingen. Summit, Galena, Columbus, Nugget en Chinook zijn Amerikaanse hopsoorten en passen prima in een IPA. Bedenk wel dat deze hoppen niet allemaal geschikt zijn voor aroma of drooghoppen. De soorten die hiervoor wel geschikt zijn hebben doorgaans een stevige dennenachtige, kruidige smaak, zoals Chinook en Columbus. Het prettige fruitige, bloemige en citrusachtige van Amarillo en Citra is in deze hoppen niet aanwezig.
Voorlopig zullen we het even moeten stellen zonder de geliefde Amarillo en Citra. Bij Van der Kooij wordt de hopsoort Yellow Sub aangeprezen als vervanger van Amarillo. De prijs ligt in ieder geval een stuk lager dan voor Amarillo. De hopcrisis is alleen maar een mooie gelegenheid om nieuwe hopsoorten te leren kennen.